pH roztworu 0,5% NaOH
Soda żrąca, znana również jako wodorotlenek sodu (NaOH), jest jedną z podstawowych substancji chemicznych wykorzystywanych w przemyśle oraz laboratoriach naukowych. Przygotowanie roztworu 0,5% NaOH to powszechny zabieg w wielu experimentach, jednak ważne jest, aby rozumieć, jaki jest wpływ tego roztworu na pH oraz zastosowanie w praktyce.
Definicja i znaczenie pH
pH jest miarą stężenia jonów wodorowych (H⁺) w roztworze. Skala pH wynosi od 0 do 14, gdzie pH 7 oznacza roztwór neutralny – niekwasowy i niezasadowy. Wartości poniżej 7 wskazują na kwasowość, a powyżej 7 na zasadowość. NaOH, jako zasadowy związek chemiczny, podnosi wartość pH roztworów, w których się znajduje.
Przygotowanie roztworu 0,5% NaOH
Aby przygotować roztwór 0,5% NaOH, należy rozpuścić odpowiednią ilość wodorotlenku sodu w wodzie destylowanej. Stężenie 0,5% oznacza, że w 100 ml roztworu znajduje się 0,5 g NaOH. Kluczowe jest, aby wykonywać tę czynność w rękawicach ochronnych i okularach, ponieważ NaOH jest substancją silnie żrącą i może powodować poważne oparzenia chemiczne.
Obliczanie pH roztworu NaOH
Aby obliczyć pH roztworu 0,5% NaOH, musimy znać stężenie molowe. Wodorotlenek sodu ma masę molową równą około 40 g/mol. Skoro 0,5 g NaOH to 0,0125 moli w 100 ml roztworu, to stężenie molowe wynosi 0,125 mol/l.
pOH roztworu można obliczyć za pomocą wzoru
\[ \text{pOH} = -\log[OH⁻] \]
Gdzie [OH⁻] to stężenie jonów wodorotlenowych, które w przypadku NaOH w pełni dysocjuje w wodzie, więc [OH⁻] = 0,125 mol/l. Obliczamy
\[ \text{pOH} = -\log(0,125) \approx 0,903 \]
Aby uzyskać pH, wykorzystujemy relację
\[ \text{pH} + \text{pOH} = 14 \]
Zatem
\[ \text{pH} = 14 - 0,903 \approx 13,097 \]
Właściwości roztworu NaOH
Roztwór 0,5% NaOH jest mocno zasadowy i ma szereg zastosowań w przemyśle oraz laboratoriach. Używa się go do neutralizacji kwasów, w chemii analitycznej do titracji, a także w procesach produkcji papieru oraz detergentów.
Zastosowania praktyczne
Oprócz zastosowań przemysłowych, roztwór NaOH znalazł również swoje miejsce w laboratoriach, w których wykorzystuje się go do czyszczenia sprzętu oraz przygotowywania innych roztworów. Z uwagi na jego właściwości będzie on także używany w reakcjach chemicznych, gdzie potrzebne są zasadowe warunki.
Bezpieczeństwo
Przy pracy z NaOH należy zachować szczególną ostrożność. Oprócz rękawic i okularów ochronnych, warto mieć pod ręką wodę i neutralizator, aby szybko zareagować w przypadku kontaktu z skórą lub oczami. W przypadku niewielkich oparzeń należy przepłukać miejsce wodą przez co najmniej 15 minut i skontaktować się z lekarzem.
Podsumowanie
Roztwór 0,5% NaOH stanowi doskonały przykład substancji chemicznej, której zrozumienie jest kluczowe w chemii. Znajomość pH oraz właściwości wodorotlenku sodu umożliwia efektywne wykorzystanie go w różnych dziedzinach, jednak zawsze z zachowaniem zasad bezpieczeństwa.